Վահան Տերյան։ -Կենսագրություն

                                          
(1885-1920)

Վահան Տերյանը (Տեր-Գրիգորյան) ծնվել է 1885 թվականին Ջավախքի Գանձա գյուղում: Նախնական կրթությունը ստացել է իր ծննդավայրի ծխական, ապա՝ Ախալքալակի քաղաքային դպրոցում: Սովորել է նաև Թիֆլիսի պետական գիմնազիայում: 1899 թվականին ընդունվել է Մոսկվայի Լազարյան ճեմարանի երրորդ դասարանը: 1906 թվականին, ավարտելով ճեմարանը, ուսումնառությունը շարունակել է Մոսկվայի համալսարանի պատմաբանասիրական ֆակուլտետում: 1913-17 թթ. սովորել է նաև Պետերբուրգի համալսարանի արևելագիտության ֆակուլտետում: Ապրելով բոտն ու անհանգիստ կյանքով լեցուն մեծ քաղաքներում՝ Տերյանն այրվում է ժամանակի հասարակության ճակատագրով, արձագանքում այստեղ խմորվող ու հորձանք տվող սոցիալական, քաղաքական իրադարձություններին: Նրան թվում էր, թե Ռուսաստանում կատարված հեղափոխությունը կարող է փրկել իր ժողովրդին ֆիգիկական բնաջնջումից, սոցիալական անարդարություններից, և իր կյանքի վերջին ճիգերով նվիրվում է հեղափոխության արգասիք նոր իրականությանր: Ֆիզիկապես հյուծված ու անբուժելի հիվանդությամբ տառապող բանաստեղծը իրականացնում է ազգային հարցերին վերաբերող պետական կարևոր հանձնարարություններ: Նման մի հանձնարարությամբ 1920 թվականին նա Մոսկվայից մեկնում է Միջին Ասիա և ճանապարհին վախճանվում իր հայրենիքից հեռու՝ Օրենբուրգ քաղաքում: